İstanbul Mavi Sarmaşık »Astan-Boliq«

İstanbul Mavi Sarmaşık » Astan-Boliq «.

Şehr-i Astan-Boliq
Bir İstanbul Masalıdır bu şiir!

Tarihin ilk sözcüğünü seslendim

Ow-Un diliyle

Urtum Atın’ın başkenti olan oy-oğ

Taşralı bir şairin sözleriyle

Kızıl şafak adına yemin ediyorum

Seni yazmak kaderimdir

Üç yüz bin yıllık tarihinde

Hiç mi güzel yaşamın yok

İşgalleri

Yağmaları

Katliamları saymasak

Elbette vardır kayda değer yaşamın

Küçükçekmece gölü oralar

Yarımburgaz mağarası

Senin can damarını anlatıyor

Doğum olayına tanıklık eden ses

Buralardan geliyor desem

Paganizm sesleniyor her gece

Taşında toprağında

Türbelerin pagan kalıntısı

Çınarlarında Şaman kokusu var

Barı Şehristan

Kırk bin yıllık geçmişini

Bilenler de var imiş

Ben devşirme sistemiyle

Sana şiir yazıyorum

Bağışla

Bu taşralı şairi bu gece

Tapınaklar kilise yapılınca

Ne düşündün

Kiliselerin camiye çevrilişine

Ne dedin ne söyledin

Sonra müze olayı

İlginç

O zamanki adın neydi

Daha sonra neler oldu

Kimler geldi kimler geçti

Toprağından

Tarih sayfalarında yazılıdır

Sen merak etme

Mavi sarmaşıklı

Ow-Un dilinde Oy-Oğ kenti

Bir Şaman

Bir pagan bir papaz bir derviş

Mahşerin dört atlısı

Damladaki tufan koptu kopacak

Altın boynuzlu kral adına

İlk adın Halkedon imiş

Körler Ülkesi

Pencereler çıra kokuyor

Duvarlar kireç

Sana komşu kent kurulur

Beri tarafta

Kahin sözüyle

Bizantion adı verilir

Semistra kentini de biliriz

Geçelim bu diyarları

Gelelim Helen dönemine

Helen'in annesi Zeus'a kaçmıştı gece

Kaçamak ilişkiyle Helen dünyaya gelmişti

Başlamış Helenler dönemi desem

İronik bir yaklaşımı hoş görürsünüz

Tuzlu yağmur bu kokuyu silememiş

Ayakizi insanın ten rengidir

Dağılır zamanla

Bilirsin

Der ki bütün kaynaklar

Kocasını boynuzlattıktan sonra

Helen

Truva prensi Paris'e kaçtı

İşte o günden bu yana

Altın boynuz söylencesi ilginçtir

Sonra savaşlar başladı

Truva savaşları denilir adına

Diğer bir adı da

Altın boynuzlunun intikam savaşları

Tarihte ilk pantolon giyen kadın

Kaçamakla doğan kız

Ömrünce

Kaçamaklarla yaşadın

Senin için başlayan savaşlarda

Eski bir ses işitilir Helen dilinde

Seni sordukları zaman

»Est en poli« dedikleri yerdir

Şehr-i Astan-Boliq

Toprağına binlerce kilise

Binlerce cami yapılsa da

Sen hala o eski Pagan şehrisin

Hiç değişmedin

Değişeceğinde yok

Niçin

Kader denen yazgıya kusursuz inanırız

Şarap rengi bir alemin bahçesinde demlenmek

Biraz efkar dağıtmaktır

Mineli çıkışların son basamağı

Kadehlerin ilk yudumu

Beni kimseler okumamalı

Hiç ama hiçbir kimse

Beni bilmemeli

Çünkü ben
Yerli olmama rağmen

Taşralı bir şairim

Şiirlerim

Şehr i Stanpol kokmuyor

Devşirme karakterli olan insanlar

İstanbul dışına taşra diyorlar

İçine Bizans

Dil sözcüklerin peşpeşe sıralanması

Aklın dizelere dökülüşüdür

Merdiven çıkışı

Sezgilerim hiçbir zaman aldanmadı

Saniyelik sohbetlerin başında

Kekemelik çekiyorum

Düz ovada şahin kuşu av avlar

Acırım göçüp giden turnalara

Bülbülan yaylasından

Göçmen kuşlar uğramıyor semtine

Issız mekan gibisin

Taşın

Toprağın

Turna sesine hasretlik çeker

Taşralı olmak benim için onurdur

Bab i Ali köprüsünden

Asla geçmedim

Sapakları sahiplenirim

Onlar benim

Olmazsa olmazlarımdır

Yeraltında kömür söken

Bir babanın oğlu olmak başkadır

Şair olmak için

Paşa konağında doğmak

Paşa torunu olmak gerekiyor

Yolum asla kesilmedi

Dilediğim dilekler kabul mü gördü

İbrişim kuşaklı ince belli kızlar

Ezgilerin içinde

Sadece bana el sallıyorlar

Lime lime dökülen sözler

Çimenlerin üstünde

Çiçek olup açmaya başladı

Ey taşralı şair

Sen hala direniyor musun

Israrından

Çınar ağaçları gölgelik yerin

Mavi kuşak gökyüzü

Uzaklarda yemyeşil dal kokusu

Bosphorus ince akar

Şarkıların içinde

Damla damla

Ezgice

Mormenekşe nazlı olur

Eser denizden karaya rüzgar

Çocuklar seninle mutlu

İnsanlar hem umutsuz

Hem umutlu

Ezgilerin sana özel

Hürrem kokar balalayka

Dutar teli Küsüyor

Sofrada nar şarabına

Gizlice

Uzak diyarların köprüsü

Sarı saçlı kızların ebem kuşağı

Zühreler çatladı mahzenlerinde

Suların buz kesende

Şarap sunuldu altın boynuzlu krala

Seher yeli tanrıça yüzlü kadınların

Gözlerine süzülürken

Sokaklarında

Kavimler kapısı kapanıyordu

Her savaş sonunda

Yağmalanmış toprağını

Gözlerimle gördüm desem

Şahmaran ülkesine

Asyalı gözüyle

Köprü olarak görünüyorsun

Gelip geçenler için

Asya'nın kızgın süvarileri

Senin üstünden geçtiler Balkanlara

Geçerken sana bu adı verdiler

»Stan pol« geçidi

Adın var olsun orkinoslarla

Kumrular ses veriyor

Surların mahzeninde dinlesene

Yedikule kitaplığı zindan olurken

Hiç utanmadın mı

Bilinmezlik senden uzak

Her şeyini biliyoruz

Adını

Sanını

Yedi tepeye kurulan

Yedi ayrı kent oluşunu da

Perslilerin »Stan pol«

Köprü ülkesi dedikleri yer

Işığı yakamozlar saçar

Sen çıkarsın haşmetinle karşıma

Binlerce padişahın uçkurundan

Artakalan kahinler diyarı

Seni yazmak kaderimdir

Az da olsa

Dünden bugüne ne değişti

Anlatayım istersen

Dünün kölesi

Bugünün işçisi

Yarının yöneticisi olacak

İnsanlar gelip doldu sokaklarına

Demiri çürüten pastır desem ne anlarsın

Ağacın kurdu özünde

Şairin hükmü sözünde olur

Senin için ne dersem

Ne söylersem

Hafif kalır

Ağacı çınardan

Meyvesi zeytinden

Çiçeği ortancadan olan şehir

Helen'den bu yana

Söylenceler yurdu kahinler diyarı

Sultanlarıyla masal ülkesi

Kuyularında kesilmiş başlar

Papaz kızlarının şehri

Kurulduğun günden bu yana

Senden olmayana taşralı dediğini

Çok iyi biliyorum

Sana göre bende taşralı biriyim

Şair olamam

Öyle mi

Bak sesleniyorum duy beni

Ben şairim ama Nedim değilim

Asla Baki olmadım

Bilinmezler diyarından sefer eyledim

Yolum sana düştü

Şehr i Saltanat

Kaç adın var saymadım

Kaç devlete kucak açtın okumadım

Kaç kez işgale uğradın

Yağmalandın

Yazmadım

Yokuş önünde soluklanmak

Bizans kokan evlerde

Ruhumuzu demleriz gizlice

Yedi kocalı Hürmüz aşkıyla

Duymasın Kanlı Nigar

Parçalar bizi

Şöyle bir dolandım surlar dibini

Mayıs akşamları katran karası

Yıldızların gözükmüyor

Dolunay gölgesinde

Hala Bizans kokuyorsun

Hala sokaklarında

Bizans entrikaları kol geziyor

Bütün aşklar Helen kokuyor

Çınaraltı sadeliğinde

Denizkızı Eftalya'nın şarkıları

Senin sokaklarında

Duyulur

Korsan gemileri limanlara kurulan

Köle pazarlarına insan taşıyor

Saraylarında dönme vezirler

Devşirme sultanlar

Gelip geçerken

Hükmün yürüdü

Surların gölgesinde

Dilsiz cellatların egemenliği

Sana hükmedenler

Senin adınla

Bize zulmettiler asırlarca

Halen bu zulüm devam ediyor

Atalar der ki

Yılanın tükürüğü insana zehir

İnsanın tükürüğü yılana

Zehr-i Stanpol

Sen seyirci kaldın öyle

Köhne çarşılarında

Bizans'ın Saray Entrikalarını

Üreten devşirmelerine

Yetmiş iki millet derler

Senin dışında kalan milletlere

Yetmiş iki dil derler

Senin dilinden başka olan dillere

Seslen sesin duyulsun şimdi

Dilini çözelim desem

Haydi bakalım

Yolun yolcun hanların hamamların

Saray kalıntıların senin olsun

Geçitlerin gecelere peşkeş çekildiği an

Taraftar fanatikler tespih sallasın

Gözlerim vınlayan topaç sesiyle yorgun

Şehr i Stanpol

Mavi Sarmaşık kokuyor desem

Surlar dibinde korsan nefesli insanlar

Köle pazarlıyor

Taşların köle kanıyla

Toprağın devşirme gözdelerin gözyaşıyla

Yıkanmıştı bir zamanlar

Hareminde

Kimler geldi kimler geçti desene

Sana hükmeden Papaz kızları nerde

Her tepede bir görüntü

Her sokakta bir sızıntı ses veriyor

Kapı önlerinde yavrucaklar

Bu sözümü sen anlarsın

Kızlı erkekli hazırlanıyor usul usul

Senin havuz başı sofralarına

Seni doyurmak için

Körler ülkesi

Krallar şehriydin

Padişahlar diyarı oldun

Gelip geçenler seni süsleyip gittiler

Kanlı mücevherlerle

Fener sessizliği haykırışların

Duyulur

Köle kanının üstüne

İşçi emekçi kanı döküldüğü zaman

Yedi tepeli şehir derler adına

Sen aynanın saydam yüzü

Abideler ülkesi

Sekizinci dünya harikası

Bana göre de taşralı sensin

Mavi sarmaşık döküntüsü

Kız kulesi yakamoz

Semtlerini teker teker yazamam

Yazmam da gerekmiyor

Ne sen beni tanırsın

Ne de ben seni

Seninle ilk kez

Bir mayıs sabahı yüz yüze geldik

Bu kanlı meydanda

Seni Fatih'in adıyla bilirim

Bin dört yüz elli üç fethi derler

Ben şüpheyle bakıyorum

Bu fetih olayına

Sanki Fatih seni fethetmedi

Sen Fatih'i fethettin

Sahi Fatih mi senin

Sen mi Fatih'in dilini biliyordun

Sen

Kahinlerin yaldızlı kitap sayfası

Saltanatların paylaşamadığı kent

Altın boynuz tanımıyla geçtin tarihe

Helen kaçamağıyla

Halifeler şehri derler sana

Sonra sayarlar bilcümle adlarını

Kalır Evliya Çelebi'nin sesi

İstanbul İstanbul

Şehr i Stanpol

Varlığını belirledin son anda

Üçüncü Mustafa'nın para basımında

Sabitleştin bilirim

Aman ha

İstemem Arnavut kaldırımlarını

O köhne surlarını

Zindan görünümlü evlerini

Dokunma benim dağlarıma

Yaylalarıma

Onlar benim özgürlüğümdür

O günden bugüne

Binlerce şair dizelere aktarmış

Binlerce yazar seni kitaplarında yazmış

Ezgiler seni seslenmiş

Elverip tutma elimi

Gel çağırma beni

Taşları

Köle kanıyla yıkanmış sokaklarına

Düşüncelerimi saldım

Vapurlar yanaşmış mavi limana

Kampana vurunca uykularım dağılacak

Bir mayıs yetmiş yedi sabahı

Seni iyi tanıdım

Yedi tepeli koca çınar

Panzerler bizi ezip geçerken

Kurulan pazarlarda

Kimleri satıyordun

Kıyıları yosun tutmuş denizleri mi

Haremine kapanmış köle sultanları mı

Yoksa kapı kulu askerlerini mi

Sen bilirsin sözüyle

Akar sular dururmuş derler

Benim yazmama hiç de gerek yok

İstersen unutalım bütün bunları

Birden

Köroğlu sefer başlatır

Delileriyle

Senin taşların titrer bilirsin

Kalelerin iniler

Karnımız doygun sırtımız pek

Mercan adalarında uyurken

Kelam etmek kavlince güzel

Benliğini deniz sularıyla yıkayan şehir

Bensizliği neyle yıkadın söylesene

Çözümsüz bir ülkenin topraklarında

Güneşin ışınlarıyla ısınırken

Haykırışım dil tadıyla

Aklına geleni çekinmeden

Kağıtlara döküştüren katipler

Doğunun güneşi ağlayacak

Seher vakti taşlarının üstüne

Turna sürüleri süzülürken

Bulutlu gökyüzünden

Kafkas dağlarına

Zümrüd ü Anka diyarına

Simurg yurduna

Şahların

Padişahların şehri

Asılan kesilen vezirlerin şehri

Taşı toprağı altın dediler

Öylece yağmaladılar

Eli kanlı adamlar

Göçmeni açlıktan ölen

Ey koca şehir

Ömrün talanlarla geçti

Elden ele dökülürken savruldun

Siyah keten beklediğimiz zaman

Sana hazırlık olsun diyedir

Sıkılan kurşunlar

Yelkovan kuşlarını yere indirdi

Yedi tepeli şehir

Yedi kocalı Hürmüz gibisin

Bir-Oy-Bil‘İn Başkenti At-Oqi Boliq

Astan-Boliq

Sokak lambaları devriye düdükleri

Arnavut kaldırımları İstanbul demekmiş

Bahçelerde hanımeli kokusu

Mavi sarmaşık

Eskiler çok iyi bilir

Yürüyen dünya masalı direkler arasında

Kendi kendini izleyen sen miydin

Bir meddahın oyununda

Sessiz dünya gölgesinde

Dolap döner Yunus İmre ilahi okur

İnsan yürür sokaklar ses verir

Bir mayıs sabahı kuşlar uçarken

Vuruldular birer birer

Kan bulaştı

Arnavut kaldırım taşlarına

Sözleri değiştirme

Sözcükleri yerli yerine koy

Beni benim yerime

Kendini de kendi yerine koy

Kervana katıl yürü

Seyyah

Yolun açık olsun

Yılların gölgesinde

Beslediğin cellatların bıçağı

Sessizce çarşıya çekerken çizikler

Pazar eylemişti çeliği

Günü birlik anılarımda sadece

Bir mayıs yetmiş yedinin

Tufanıyla yazılısın

Ansızın

Mavi rengine kan bulaştı

Kızıl mavi oldun sen

Kızılateş yalazıyla

Yıkanıyor meydanların sürekli

Isınıyor usulca

Şafakla yola çıktık

Geliyoruz

Aç kollarını bekle bizi İstanbul

Gün olur kavuşuruz

Taşralı bir şairin yüreğinde

Şiirce

Bir gün sana sahip olacağız

Tarihini biz yazmaya başladık

Taksim meydanında

Şehr-i Çakdurkan

Urtum Atın’ın başkenti olan Oy-Oğ

Orhan Bahçıvan, »Halis Kızılateş«

1978 -1980 Ankara

*******

Mavi Sarmaşık »Astan-Boliq« Adlı Kitabımdan...